Turkish Airlines u saobraćaju već 91 godinu

Turkish Airlines (Turk Hava Yollari) je započeo svoju misiju pre tačno 91 godinu, tačnije 20. maja 1933. godine kao TDHY (Turkiye Devlet Hava Yollari) sa svega 5 aviona u floti, 2 Junkersa F13, 2 aviona Curtiss Kingbirds i jednim ruskim modelom Tupolev ANT9. Turkish Airlines, jedna od najstraijih svetskih avionskih kompanija izrasla je u moćnog prevoznika koji je uz pomenute inicijalne letelice, a zatim i svojevremeno popularne modele DC-3, stigao do tehnološki izuzetno cenjenog avio sistema koji saobraća sa avionima poput modela Airbus 350 ili Boeing 787, pokrivajući globalno sve kontinente.

Tokom svojih početaka tridesetih godina prošlog veka, Turska je bila prilično limitirana infrastrukturom pa je tako i avio-saobraćaj bio uslovljen, da bi nakon drugog svetskog rata, od 1947. i Turkish Airlines krenuo u osvajanje svetskog neba. Kompaniju je osnovao poznati turski avijatičar Mehmet Fesa Evrensev i prvi je imeprijalni turski pilot, a kasnije i CEO rastuće kompanije. Inicijalni saobraćaj nakon završetka svetskog rata, kreće najpre za Atinu, zatim Nikoziju, a onda za Beirut i Kairo sa nivoom aktuelne onovremenske flote od 28 aviona tokom pedestih godina, kada je i zvanično (1955.) kompanija ponela naziv Turkish Airlines i pristupila članstvu međunarodne asocijacije avio-prevoznika, IATA.

Glavno čvorište u Istanbulu (aerodrom Atta Turk, Yesilkoy) je 80-tih godina učvrstio ekspanziju turskog prevoznika, da bi 2019. novi moderni aerodrom (Istanbul Havalimani Airport. LFTM) lansirao apsolutno globalnog avio-prevoznika. Tokom 50-tih godina, 5 britanskih aviona Vickers Viscount 794 uz holandske avione Fokker 27 čine okosnicu kompanije sve do početka „mlazne ere“ krajem 60-tih godina.

Zlatne sedamdesete godine razvoja

Tokom sedamdesetih napravljen je veliki pomak u operacijama i mreži saobraćaja, a flotu su činili tada moderni srednjeprugaši tupa britanskog BAC1-11 i Hawker Siddeley Trident modela, zatim američkog DC-9 i svakako popularne francuske Karavele (Caravelle). Avion tipa DC-9-30 se pokazao kao optimalan unutar Evrope pa je kompanija proširila flotu i sa dugolinijskim Boingom B707 1971. godine, da bi ubrzo 1973. bio naručen i veći DC-10 (3 aviona). Tokom 80-tih godina Turkish je posedovao flotu od 3 turboprop aviona tipa Dash-7 , 2 Fokker-a 28, 5 aviona Boing 707, 9 aviona Boing 727, 9 aviona DC-9 i 2 širokotrupna DC-10 koji je uspostavio i linije ka SAD i Kini, dok je u isto vreme i leteo za London i Pariz kao važnim čvorištima. U to vreme, takođe, Turkish Airlines bio je čest gost u Beogradu, pa je tako saobraćao na direktnom letu iz Istanbula i vezanom letu Istanbul-Beograd-Stokholm avionima Boing 727 i DC-9.

Airbus i Boeing glavni sudeonici uspeha

Rastući promet ka Evropi i SAD pokrenuo je i postavku Airbus flote da bi potom stigao i dugolinijski Airbus A340, sa paralelnom ekspanzijom srednje-linijskog saobraćaja i selekcijom američkog aviona Boing 737, verzije 400 i 500, a zatim se 90-tih mreža širi unutar Evrope i Istočne Azije i pritom uvodi let za Tokio (Haneda). Regionalni saobraćaj unutar Turske i drugih regiona pokrenuo je i nabavku britanskog četvoromotornog aviona Avro ARJ100, a 1998. stiže i prvih 6 modela Boinga 737-800 nove generacije. Zatim, početkom 2000. godine, ulaskom u novi vek, Turkish kreće u novu ekspanziju uvećanjem flote Boing 737-800, dok se modeli Airbus 310 I B727 prodajom izbacuju iz saobraćaja, a Airbus flota uzima novi zamah porudžbinama tada impresivnih 36 aviona tipa Airbus (5 aviona A330, 19 A320 i 12 A321) dok ubrzo i mega Boing 777 ulazi u upotrebu putničkog i cargo saobraćaja. Zatim 2013. godine, kompanija poručuje novih 117 aviona Airbus familije, paralelno sa nabavkom Boingovih 737 MAX modela.

Zadnjih godina, nivo putnika rapidno raste, a nakon teškog vremena pandemije, kompanija dobija i prestižno priznanje SkyTrax Award nagradu za najboljeg Evropskog avio-prevoznika. Danas Turkish Airlines saobraća sa modernom flotom Airbus i Boeing familije, od Airbusa A350 do Boingovog „dreamliner-a“ B787, sa gotovo periodičnim najavama novih i opet novih porudžbina, zaključno sa zadnjom porudžbinom početkom maja kada je najavljena potencijalna nabavka novih 235 aviona uz razvoj MRO, odnosno remontnih kapaciteta u samoj Turskoj.

U ovom trenutku Turkish Airlines poseduje 341 avion u svojoj floti, a uz upravljanje i svojom low-cost ispostavom A-Jet, unutar Evrope i Mediterana, pokriva i sve važne tačke širom sveta u procesu međunarodnog avio-transporta.